“Eindelijk weer aandacht voor de fiets”, was de reactie van een deelnemer aan het raadsatelier Fietsbeleid op maandag 3 oktober. Het was een oriënterende openbare discussiebijeenkomst om te horen hoe de feiten liggen in Enschede, wat een werkgever als het Medisch Spectrum Twente doet aan stimulering van fietsgebruik en wat het geheim is van het succesvolle fietsbeleid van de gemeente Groningen.
De Fietsersbond presenteerde cijfers op basis van resultaten van de Fietsbalans 2009 en de onlangs door I&O Research gehouden enquête naar de mening van inwoners van Enschede over het fietsen in onze stad. Uit de enquête blijkt dat 66% van de inwoners vindt dat de gemeente meer moet doen om het gebruik van de fiets te stimuleren. Suggesties zijn o.a. fietspaden en wegen beter en verkeersveiliger maken, kortere wachttijden bij verkeerslichten en fietsers in alle richtingen tegelijk groen geven. Een gemarkeerd budget voor het fietsbeleid is volgens de Fietsersbond een veel betere oplossing dan de huidige “algemene pot” voor mobiliteit.
Het Medisch Spectrum Twente (MST) heeft zich vooral gericht op heldere communicatie, regelmatige aandacht en speciale acties. Zo worden kortingen gegeven wanneer medewerkers voor een elektrische fiets kiezen. Op dit moment is 1 op de 6 verkochte fietsen een elektrische fiets. Veel medewerkers wonen namelijk niet in Enschede en een elektrische fiets is dan de ideale oplossing. Vanwege de nieuwbouw van het ziekenhuis zijn medewerkers sinds 28 september niet meer welkom in de eigen MST-parkeergarage, maar moeten zij parkeren in de Van Heekgarage. Een alternatief vormen openbaar vervoer en fiets. Er worden allerlei “Apps” ontwikkeld voor medewerkers om vertrektijden van bussen en treinen makkelijk te vinden en er zijn ontwikkelingen om medewerkers die de fiets gebruiken voor het woon-werkverkeer, gericht te kunnen belonen.
De gemeente Groningen heeft het fietsbeleid al vele decennia hoog in het vaandel. Het is allemaal begonnen na de verkiezingen in 1972, toen een links stadsbestuur geïnstalleerd werd. De fiets is op nummer 1 gekomen, openbaar vervoer op 2 en op 3 kwam pas de auto. Er zijn, naast verbetering van het comfort voor fietsers, maatregelen getroffen als parkeervoorzieningen, alle richtingen tegelijk groen, vrij rechtsaf bij rood en bijna overal wachttijdvoorspellers bij verkeerslichten. In maart 2011 ging een proef van start met een regensensor – die moet een eind maken aan één van de grootste ergernissen van fietsers: wachten in de regen bij een verkeerslicht. Verder wordt veel aandacht besteed aan communicatie en informatie, zoals brochures en advertenties over parkeren voor fietsers, nieuwe fietsroutes en handhaving op zwerffietsen. Groningen heeft in tegenstelling tot Enschede wel een gemarkeerd budget voor de fietser.
Laatste onderdeel van het fietsatelier was een gesproken column van Dick Buursink met als titel “Beeld en werkelijkheid”. Hij heeft opgebiecht dat hij de eretitel “Fietsfanaat” de afgelopen periode ten onrechte heeft gedragen: “Honderden miljoenen guldens zijn in mijn jaren als wethouder geïnvesteerd in auto-infrastructuur terwijl een relatief luttel bedrag beschikbaar was voor fietsvoorzieningen. Desalniettemin groeide het fietsgebruik door alle aandacht (en die strategische ingrepen) fors en kwam de hele vakwereld in Enschede kijken.”
Alleen aandacht voor de fiets is wat mij betreft niet voldoende. We moeten niet hapsnap in “projectjes” denken, maar als gemeenteraad de ambitie uitspreken dat wij binnen 5 jaar het fietsgebruik in Enschede van de huidige 33% naar 38% brengen. Dan voer je beleid uit. Fietsen is gezond, fietsen is goed voor het milieu en fietsen is kostenbesparend. Dus waarom zouden wij dat niet aanmoedigen met z’n allen?